Gezinnen die te maken hebben met complexe problemen, zoals gedragsproblemen bij jongeren of ernstige spanningen binnen het gezin, kunnen veel baat hebben bij gespecialiseerde hulp. Eén van de therapievormen die zich richt op het herstellen van de balans binnen een gezin is Multidimensionele Familietherapie (MDFT). Een MDFT-therapeut helpt jongeren en hun families om communicatieproblemen, conflicten en destructief gedrag aan te pakken. MDFT werkt op meerdere niveaus – bij het gezin, de jongere zelf, school en andere betrokkenen – om duurzame oplossingen te vinden.
Wat is MDFT?
Multidimensionele Familietherapie (MDFT) is een intensieve, systeemgerichte behandelvorm die zich richt op jongeren met ernstige gedragsproblemen, verslavingsproblemen of problemen op school. In plaats van alleen de jongere te behandelen, kijkt MDFT naar het hele systeem rondom de jongere: het gezin, de school, vrienden en andere belangrijke sociale netwerken. Het doel is om deze systemen beter op elkaar af te stemmen en positieve veranderingen te bewerkstelligen, niet alleen bij de jongere zelf, maar ook in zijn of haar omgeving.
MDFT is gebaseerd op het idee dat problemen van jongeren niet los kunnen worden gezien van de context waarin ze opgroeien. Problemen zoals agressief gedrag, spijbelen of drugsgebruik komen vaak voort uit meerdere factoren, waaronder spanningen in het gezin, negatieve invloeden van vrienden of moeilijkheden op school. Een MDFT-therapeut werkt daarom niet alleen met de jongere, maar ook met ouders, leraren en andere betrokkenen om gedragsverandering op verschillende fronten aan te pakken. Deze therapie is intensief en vraagt actieve deelname van alle betrokkenen, wat het bijzonder effectief maakt voor gezinnen die vastgelopen zijn in negatieve patronen.
Verschillende organisaties die gespecialiseerd zijn in hulpverlening bij complexe gezinsproblemen, maken gebruik van MDFT om gezinnen te ondersteunen. Zij bieden begeleiding door ervaren MDFT-therapeuten die helpen om gezinsleden weer met elkaar in gesprek te brengen, het vertrouwen te herstellen en een veilige thuissituatie te creëren waarin jongeren zich positief kunnen ontwikkelen. De aanpak is holistisch: niet alleen de problemen van de jongere worden aangepakt, maar ook de onderliggende dynamieken binnen het gezin en de bredere sociale context.
De rol van een MDFT-therapeut
De rol van een MDFT-therapeut is cruciaal binnen het behandelproces. Deze therapeuten zijn getraind om te werken met jongeren en gezinnen die te maken hebben met complexe problematiek. Ze bieden niet alleen individuele begeleiding aan de jongere, maar betrekken ook de ouders en andere betrokkenen bij het herstelproces. Hieronder bespreken we enkele belangrijke rollen van een MDFT-therapeut:
- Verbinding maken tussen jongere en ouders: Een van de grootste taken van een MDFT-therapeut is het herstellen van de communicatie tussen jongeren en hun ouders. In gezinnen waar spanningen hoog oplopen, is de communicatie vaak verstoord, met veel onbegrip en conflicten. De therapeut werkt eraan om deze relatie te verbeteren, door zowel de jongere als de ouders te leren om beter naar elkaar te luisteren en constructiever met elkaar om te gaan. Dit kan betekenen dat de therapeut gespreksvaardigheden aanleert of helpt bij het begrijpen van elkaars perspectief.
- Individuele begeleiding van de jongere: De MDFT-therapeut biedt ook individuele begeleiding aan de jongere. Dit kan gaan om gesprekken over hun gedrag, gevoelens en hoe ze met moeilijke situaties omgaan. De therapeut helpt de jongere om patronen te herkennen in hun gedrag, bijvoorbeeld hoe negatieve invloeden van vrienden of stress thuis bijdragen aan hun problemen. Door hier bewust van te worden, kan de jongere nieuwe, gezondere keuzes maken en betere copingmechanismen ontwikkelen.
- Samenwerken met externe partijen: MDFT-therapeuten werken nauw samen met andere instanties die betrokken zijn bij de jongere, zoals scholen, sportclubs en jeugdhulpinstanties. Dit zorgt ervoor dat de jongere in alle facetten van zijn of haar leven wordt ondersteund. De therapeut kan bijvoorbeeld contact opnemen met een school om ervoor te zorgen dat de jongere de juiste ondersteuning krijgt of afspraken maken met andere hulpverleners. Deze samenwerking zorgt voor een geïntegreerde aanpak, waarbij iedereen die bij de jongere betrokken is op dezelfde lijn zit.
- Creëren van een ondersteunend netwerk: Naast de jongere en de ouders, kijkt de MDFT-therapeut ook naar het bredere sociale netwerk van het gezin. Dit kan bijvoorbeeld de rol van grootouders, vrienden of andere familieleden zijn. Door dit netwerk actief te betrekken, wordt een stabielere basis gecreëerd waarin de jongere kan groeien en problemen kan overwinnen
Hoe helpt MDFT gezinnen?
MDFT richt zich op het herstellen van de balans binnen gezinnen en het verbeteren van de relaties tussen gezinsleden. Dit kan voor veel gezinnen een positieve ommekeer betekenen, vooral wanneer problemen zich al lange tijd opstapelen. Hieronder staan de belangrijkste manieren waarop MDFT gezinnen ondersteunt:
- Het versterken van de ouder-kindrelatie: Veel jongeren die worstelen met gedragsproblemen voelen zich niet gehoord of begrepen door hun ouders. MDFT helpt deze kloof te overbruggen door ouders te leren hoe ze effectiever met hun kind kunnen communiceren en hun steun kunnen bieden zonder veroordelend te zijn. Dit versterkt de band tussen ouder en kind, wat een positieve invloed heeft op het gedrag van de jongere. Wanneer jongeren zich gesteund en begrepen voelen, is de kans groter dat ze zich openstellen voor hulp en veranderingen in hun gedrag.
- Problemen in kaart brengen en aanpakken: Een MDFT-therapeut helpt gezinnen om de kern van hun problemen te begrijpen en aan te pakken. Vaak zijn problemen, zoals verslaving of schooluitval, slechts symptomen van dieperliggende spanningen binnen het gezin. Door gesprekken te voeren met alle gezinsleden, helpt de therapeut om de onderliggende oorzaken te ontdekken en samen oplossingen te vinden. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het verbeteren van de gezinsdynamiek, het aanpassen van opvoedingsstijlen of het aanpakken van externe stressfactoren.
- Langdurige verandering bewerkstelligen: In tegenstelling tot kortdurende interventies, richt MDFT zich op het creëren van duurzame veranderingen binnen het gezin. Door alle betrokken partijen te betrekken – van ouders tot vrienden en school – wordt een netwerk van ondersteuning opgebouwd dat de jongere helpt om op de lange termijn succesvol te zijn. De intensieve begeleiding van een MDFT-therapeut zorgt ervoor dat problemen niet alleen tijdelijk worden opgelost, maar dat gezinnen handvatten krijgen om ook in de toekomst goed met elkaar om te gaan.
- Voorkomen van terugval: MDFT is gericht op het voorkomen van terugval door gezinsleden en de jongere tools te geven om met toekomstige uitdagingen om te gaan. De therapeut helpt hen om patronen van negatief gedrag te doorbreken en leert hen nieuwe manieren van communiceren en problemen oplossen. Dit maakt het gezin sterker en beter in staat om in de toekomst zelfstandig met problemen om te gaan.